เมื่อ “เศรษฐกิจสีเขียว” เป็นแนวคิดทางเศรษฐกิจที่กำลังตีคู่สูสีกับ “เศรษฐกิจสีน้ำเงิน” ในประเทศจีน เป็นแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจที่มุ่งส่งเสริมการใช้ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจสูงสุด ครอบคลุมถึงการบุกเบิกทรัพยากรทางทะเล การสร้างสรรค์นวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีทางทะเล การคุ้มครองระบบนิเวศทางทะเล และการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศ

“เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง” เป็น 1 ใน 11 เขตการปกครองระดับมณฑลของจีนแผ่นดินใหญ่ที่มีชายฝั่งทะเล ตั้งอยู่ใน “อ่าวเป่ยปู้” หรือที่คนไทยรู้จักในชื่อ “อ่าวตังเกี๋ย” ดังนั้น “เศรษฐกิจสีน้ำเงิน” หรือเศรษฐกิจทางทะเล จึงเป็น ‘เสาเศรษฐกิจ’ ที่มีความสำคัญต่อเขตฯ กว่างซีจ้วง

“เศรษฐกิจทางทะเลของเขตฯ กว่างซีจ้วงสามารถรักษาระดับการขยายตัวได้อย่างมีเสถียรภาพ ปี 2567 เขตฯ กว่างซีจ้วงมีมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมทางทะเล (Gross Ocean Product : GOP) 258,090 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.8 เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า (YoY) มีสัดส่วนร้อยละ 9.0 ของผลิตภัณฑ์มวลรวม (GDP) โดยมูลค่าเพิ่มการผลิตในอุตสาหกรรมทางทะเลเกิดใหม่ (海洋新兴产业/ Marine Emerging Industries) มีระดับการขยายตัวสูงถึงร้อยละ 45.0 (YoY)”

—– การแถลงข่าวของสำนักงานสารนิเทศรัฐบาลเขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง
เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2568

ปี 2567 มูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมทางทะเลของกว่างซี 121,360 ล้านหยวน มีส่วนขับเคลื่อนการขยายตัวทางเศรษฐกิจ (Contribution Rate) ของกว่างซีร้อยละ 12.3

• มูลค่า GOP ในอุตสาหกรรมทางทะเล แบ่งเป็นขั้นปฐมภูมิ 25,270 ล้านหยวน (สัดส่วนร้อยละ 9.8) ขั้นทุติยภูมิ 76,240 ล้านหยวน (สัดส่วนร้อยละ 29.5) และขั้นตติยภูมิ 156,580 ล้านหยวน (สัดส่วนร้อยละ 60.7)

• มูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมดั้งเดิมทางทะเล 4 สาขา ได้แก่ การท่องเที่ยวทางทะเล การประมง การคมนาคมขนส่ง และวิศวกรรมและการก่อสร้างทางทะเล มีมูลค่ารวม 107,430 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 7.1 (YoY) โดยเฉพาะอุตสาหกรรมการประมงมีมูลค่าเพิ่ม 25,090 ล้านหยวน คิดเป็น 1/4 ของมูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมดั้งเดิมทางทะเล

• มูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมเกิดใหม่ทางทะเล 4 สาขา ได้แก่ การผลิตอุปกรณ์วิศวกรรมทางทะเล (Marine Engineering Equipment) ชีวการแพทย์ทางทะเลและชีวเภสัชภัณฑ์ (Marine Biomedical and Biopharmaceutical) พลังงานจากมหาสมุทร (Marine Energy) และการผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเลและการใช้ประโยชน์เชิงบูรณาการ (Seawater Desalination and Comprehensive Utilization) มีมูลค่ารวม 4,090 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 45.0 (YoY)

ในบริบทที่รัฐบาลกลางได้กำหนดให้อ่าวเป่ยปู้ที่กว่างซีเป็น 1 ใน 5 ฐานการผลิตไฟฟ้าพลังงานลมนอกชายฝั่งของประเทศ (อีก 4 แห่ง ได้แก่ พื้นที่คาบสมุทรซานตง พื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำแยงซี พื้นที่ตอนใต้ของมณฑลฝูเจี้ยน และพื้นที่ตะวันออกของมณฑลกวางตุ้ง) ช่วยขับเคลื่อนการเติบโตของอุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์วิศวกรรมทางทะเล และห่วงโซ่อุตสาหกรรมไฟฟ้าพลังงานลมนอกชายฝั่งในกว่างซี

บริษัทชั้นนำในวงการการผลิตอุปกรณ์วิศวกรรมทางทะเลจากภาคตะวันออกทยอยเข้ามาลงทุนจัดตั้งโรงงานผลิตในเมืองชายฝั่งของกว่างซี ไม่ว่าจะเป็นการต่อเรือและเทคโนโลยีบนเรือ กังหันลม อุปกรณ์เครื่องจักรในท่าเรือ และอุปกรณ์นอกชายฝั่ง

ปี 2567 อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์วิศวกรรมทางทะเลของกว่างซีมีแนวโน้มเติบโตอย่างรวดเร็ว มูลค่าเพิ่มในอุตสาหกรรมดังกล่าวขยายตัวสูงถึงร้อยละ 228.6 (YoY) อาทิ การเริ่มงานก่อสร้าง ‘กระชังยักษ์’ สำหรับการเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สัตว์น้ำในทะเลน้ำลึก “Beibu Gulf No.1” (北部湾一号) ในเมืองเป๋ยไห่ ซึ่งเป็นกระชังยักษ์แห่งแรกในอ่าวเป่ยปู้ที่กว่างซี และเป็นก้าวสำคัญของกว่างซีในการดำเนินยุทธศาสตร์ “คลังอาหารสีน้ำเงิน” (Blue Granary) โดยกระชังดังกล่าวจะติดตั้งอุปกรณ์อัจฉริยะที่มีความล้ำสมัย อาทิ เครื่องให้อาหารอัตโนมัติ ระบบตรวจสอบคุณภาพน้ำอัตโนมัติ ระบบบำบัดน้ำไมโครฟิลเตอร์ เครื่องนับจำนวนลูกปลาอัตโนมัติ) โดยทำงานร่วมกับเครือข่ายสัญญาณ 5G และข้อมูลขนาดใหญ่

อุตสาหกรรมการผลิตไฟฟ้าพลังงานลมในกว่างซี พบว่า ปี 2567 เมืองชายฝั่งทะเลรอบอ่าวเป่ยปู้ 3 เมืองของกว่างซี (ชินโจว ฝางเฉิงก่าง เป๋ยไห่) มีกำลังการผลิตไฟฟ้าพลังงานลม 7,779 ล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมง เพิ่มขึ้นร้อยละ 74.7 (YoY) อาทิ โครงการต้นแบบของการพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานลมนอกชายฝั่งและอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องแห่งแรกของกว่างซี —– โรงไฟฟ้าพลังงานลมนอกชายฝั่ง(เมือง)ฝางเฉิงก่าง ซึ่งลงทุนโดยบริษัท Guangxi Investment Group Co.,Ltd. (广西投资集团有限公司) ด้วยมูลค่าเงินลงทุนราว 24,500 ล้านหยวน เริ่มการผลิตกระแสไฟฟ้าเข้าสู่ระบบโครงข่ายไฟฟ้าแล้ว สามารถตอบสนองการใช้งานไฟฟ้าได้เกือบ 5 ล้านหลังคาเรือน ลดการใช้ถ่านหินได้ราว 1.5 ล้านตัน

อุตสาหกรรมการผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเลและการใช้ประโยชน์เชิงบูรณาการของกว่างซีมีแนวโน้มเติบโตอย่างรวดเร็วเช่นกัน อาทิ เตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์หมายเลข 4 ของโรงไฟฟ้านิวเคลียร์หงซาฝางเฉิงก่าง (防城港红沙核电站/Fangchenggang Hongsha Nuclear Plant) ได้เริ่มผลิตกระแสไฟฟ้าเชิงพาณิชย์อย่างเป็นทางการแล้ว (โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ต้องใช้น้ำจืดที่ผลิตจากน้ำทะเลในกระบวนการผลิต) มีปริมาณการใช้ประโยชน์จากน้ำทะเลเพิ่มขึ้นร้อยละ 11.1 (YoY)

นอกจากนี้ เมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 2567 รัฐบาลกลางได้เห็นชอบอนุมัติการก่อสร้างโรงไฟฟ้านิวเคลียร์แห่งใหม่ในเขตฯ กว่างซีจ้วง —— “โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ป๋ายหลง” (Guangxi Bailong Nuclear Plant/广西白龙核电站) ในเมืองฝางเฉิงก่างด้วยเงินลงทุนราว 120,000 ล้านหยวน แบ่งการก่อสร้างแบ่งเป็น 2 เฟส มีเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ทั้งหมด 6 หน่วย มีกำลังการผลิตไฟฟ้าติดตั้ง (Installed capacity) 8.62 ล้านกิโลวัตต์ เมื่อเริ่มการผลิตเชิงพาณิชย์จะมีความต้องการใช้น้ำจืดจากน้ำทะเลเพิ่มมากขึ้นอีก

อุตสาหกรรมการขนส่งทางทะเล และการขนส่งแม่น้ำเชื่อมทะเล ปี 2567 ปริมาณการขนถ่ายตู้สินค้าของท่าเรือรอบอ่าวเป่ยปู้ที่กว่างซี (ประกอบด้วยท่าเรือชินโจว ท่าเรือเป๋ยไห่ และท่าเรือฝางเฉิงก่าง) มีการขยายตัวสูงสุดในบรรดา 11 มณฑลที่มีท่าเรือทะเล และเป็นการขยายตัวด้วยตัวเลขสองหลักเป็นปีที่ 8 ติดต่อกัน

เส้นทางเดินเรือทางทะเลของท่าเรือรอบอ่าวเป่ยปู้มีทั้งหมด 80 เส้นทาง (ในประเทศ 31 เส้นทาง และต่างประเทศ 49 เส้นทาง รวมถึงท่าเรือชินโจว – ท่าเรือแหลมฉบัง) และเส้นทางเดินเรือทางแม่น้ำมีทั้งหมด 15 เส้นทาง (ในประเทศ 10 เส้นทาง และต่างประเทศ 5 เส้นทาง รวมถึงท่าเทียบเรือชื่อสุ่ย เมืองอู๋โจว – ท่าเรือกรุงเทพ)

นอกจากนี้ ยังมีอภิโปรเจกต์ ‘ทางลัด’ เชื่อมทะเล  —— คลองขนส่งผิงลู่ (平陆运河/Pinglu Canal) เชื่อมนครหนานหนิงกับเมืองท่าชินโจว ข้อมูล ณ สิ้นปี 2567 โครงการดังกล่าวใช้เงินลงทุนสะสม 47,000 ล้านหยวน โดยคาดว่าจะก่อสร้างเสร็จภายในปี 2569

รัฐบาลกว่างซีได้กำหนดแนวทางส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจมุ่งสู่ทะเล (Seaward Economy) โดยมุ่งปรับปรุงโครงสร้างอุตสาหกรรมทางทะเลให้มีคุณภาพสูงและมีความสมดุลมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอุตสาหกรรมทางทะเล 9 สาขา ได้แก่ การประมงทะเลน้ำลึก การท่องเที่ยวทางทะเล การขนส่งทางทะเล การต่อเรือและอุปกรณ์วิศวกรรมทางทะเล ชีวการแพทย์ทางทะเลและชีวเภสัชภัณฑ์ พลังงานจากมหาสมุทร การผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเลและการใช้ประโยชน์เชิงบูรณาการ การบริการทางทะเล และอุตสาหกรรมทะเลแห่งอนาคต (บีไอซี จะนำรายละเอียดมาเล่าในโอกาสต่อไป) นอกจากนี้ ยังมีการส่งเสริมด้านการสำรวจวิจัยและการศึกษาทางทะเล การบ่มเพาะบุคลากรที่มีความสามารถพิเศษ (Talent) และการส่งเสริมความร่วมมือทางทะเลร่วมกับอาเซียนในมิติต่าง ๆ

ในบริบทที่ประเทศไทยมีความยาวชายฝั่งทะเล 3,148 กิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ 23 จังหวัดเป็นฝั่งอ่าวไทย 2,055 กิโลเมตร และฝั่งอันดามัน 1,093 กิโลเมตร (ข้อมูลจากกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง)

กล่าวได้ว่า “เศรษฐกิจทางทะเล” มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยอย่างมากตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน โดยแต่ละปี อุตสาหกรรมทางทะเลช่วยสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับประเทศไทยอย่างมหาศาล ซึ่งส่วนใหญ่เป็นอุตสาหกรรมการจับสัตว์น้ำและประมง การท่องเที่ยวทางทะเล และพลังงานจากทะเล (น้ำมันและก๊าซธรรมชาติทางทะเล)

ในมิติของการเพิ่มศักยภาพและมูลค่าทางเศรษฐกิจของการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรทางทะเลสู่ความยั่งยืนของประเทศไทย บีไอซี เห็นว่า นอกจากการยกระดับอุตสาหกรรมดั้งเดิมทางทะเลแล้ว การพัฒนาและใช้ประโยชน์จากทรัพยากรทางทะเลที่มีมูลค่าเพิ่มสูงและมีเทคโนโลยีเข้มข้นเป็นสิ่งสำคัญในการรับมือกับความท้าทายภายใต้สถานการณ์โลกที่กำลังเผชิญหน้ากับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ความมั่นคงทางพลังงาน (Energy Security) และความมั่นคงทางอาหาร (Food Security) ตลอดจนการแข่งขันทางเทคโนโลยี (Tech War) โดยเขตฯ กว่างซีจ้วง เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับภาคส่วนที่เกี่ยวข้องของประเทศไทยในการพัฒนาความร่วมมือด้าน “เศรษฐกิจทางทะเล” ในหมวดธุรกิจต่าง ๆ ร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นภาคการศึกษา ภาคการวิจัยด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคอุตสาหกรรมการผลิต และภาคการบริการทางทะเล

ข่าวนี้รวบรวมโดย ：SHUNNING HUANG